Op zondagmiddag 18 november 2018 wordt in het Domela Nieuwenhuis Museum in Heerenveen weer de jaarlijkse Domela-dag gehouden.
Het programma van de dag ziet er als volgt uit:
13.00 uur: rondleiding door het museum door Johan Frieswijk
14.30 uur: ontvangst en welkom door Linda Trip, directeur van het Heerenveen Museum
14.40 uur: welkom door Herre de Vries, interim-voorzitter FDN-Fonds
14.45 uur: lezing van Paul Lucardie: ‘Honderd jaar fascisme: van machtsbeluste massabeweging naar marginale politieke sekte’
15.45 uur: uitreiking Domela-penning aan Kafka
16.00 uur: borrel
Over de lezing van Paul Lucardie
Vanaf het begin (in 1919) kende het fascisme twee gezichten: reactionair en revolutionair, ook wel ‘deftig’ en ‘plebejisch’ genoemd. Met die combinatie kon het onder bepaalde omstandigheden een massabeweging worden en in Duitsland en Italië de macht grijpen. Daarbij was echter de steun van autoritair-conservatieve bondgenoten in het establishment (partijen, leger, politie, koningshuis, ambtenaren) onmisbaar. Na 1945 is het ‘deftige’ gezicht praktisch verdwenen of onherkenbaar veranderd en leeft het revolutionaire gezicht voort in de vorm van neofascistische politieke sekten zoals de Nederlandse Volksunie (NVU), die weliswaar gevaarlijk kunnen zijn op microniveau, maar niet bedreigend voor het politieke systeem als zodanig. Dat systeem wordt veeleer bedreigd door andere krachten: populistische bewegingen in alliantie met autoritair-conservatieve krachten in het establishment, maar wellicht ook elitair anti-populisme. De vraag is of antifascisten wel voldoende onderscheid maken tussen deze krachten.
Paul Lucardie studeerde sociologie in Groningen en promoveerde in de politicologie aan Queen’s University, Kingston (Canada). Sinds 1979 werkte hij als onderzoeker bij het Documentatiecentrum Nederlandse Politieke Partijen van de Rijksuniversiteit Groningen, na zijn pensionering op vrijwillige basis. Hij publiceerde onder meer Democratic Extremism in Theory and Practice (2014) en (met Gerrit Voerman) Populisten in de polder (2012).
Over Kafka
Na afloop van de lezing wordt door het Fonds de zogenaamde FDN-penning uitgereikt. Dit keer gaat de penning naar de organisatie Kafka, een antifascistishe organisatie die via publicaties inzicht geeft in de handel en wandel van rechts-extremisten en hun organisaties in Nederland, en daarmee een bijdrage levert aan de bestrijding van het rechtsextremisme.
