Op 19 november opent het Ferdinand Domela Nieuwenhuis Museum in Heerenveen een tentoonstelling over tekenaar en schilder Melle (1908-1976). Melle wordt vaak gezien als een surrealist, maar zelf noemde hij zich een visionair schilder. Het werk van Melle stelt veel mensen voor raadsels, ook deskundigen. Zijn visioenen, de verwijzingen naar zijn jeugd in de Amsterdamse armeluisbuurt Wittenburg, ondergaande schepen, talloze dieren en minutieus getekende of geschilderde planten, fallussen en vagina’s. Wat hebben die te betekenen, ook afgezet tegen de tijd waarin hij leefde? Speelden ervaringen uit zijn jeugd soms een belangrijke rol?
Om meer te weten te komen over zijn jonge jaren en ontwikkeling van zijn werk zet het Ferdinand Domela Nieuwenhuis Museum de deuren open voor een tentoonstelling van de kunstenaar. Het werk van Melle is hier op zijn plek. De vader van Melle was een fervent aanhanger van de sociaal-anarchist Ferdinand Domela Nieuwenhuis. Anarchistische ideeën kregen Melle en zijn beide zusters met de paplepel ingegoten. In hun puberteit werden die ideeën verder gevormd door de anarchistische jongerengroep rond het blad De Moker. De tekeningen die Melle voor het blad van deze groep maakte, zijn altijd in de schaduw van zijn naoorlogse werk gebleven. Dat geldt ook voor de talloze politieke tekeningen die hij in de jaren dertig maakte. Het antikolonialisme, antifascisme, pacifisme en liefde voor de natuur, die in zijn Mokertijd versterkt werden, kenmerken zijn werk van 1926 tot 1940, maar zijn nadien zeker niet verdwenen.
De tentoonstelling onderzoekt specifiek wat van deze vooroorlogse standpunten terug te vinden is in het naoorlogse werk van Melle en hoe het vooroorlogse engagement na 1945 een gedaantewisseling heeft ondergaan. Daartoe wordt een greep gedaan uit het grote en gevarieerde oeuvre van de kunstenaar: tekeningen, grafiek, aquarellen, schilderijen en borduurwerken. Het vooroorlogse werk dat tot voor kort minder aandacht kreeg, is nadrukkelijk aanwezig.
Melle zelf heeft de samenstellers op het spoor gezet door uitspraken zoals, ‘Mijn werk zal wel een grote aanklacht zijn, die op verdekt opgestelde romantische manier wordt voorgedragen.’
De tentoonstelling loopt tot 5 maart 2018.
Waar: Ferdinand Domela Nieuwenhuis Museum, Minckelerweg 11, 8442 CE Heerenveen. Telefoon: (0513) 62 34 08
Periode: 19 november 2017 tot 5 maart 2018
Literatuur: Koos Levy-van Halm, Melle mocht geen Jezus heten (Amsterdam: Uitgeverij Tienstuks 2016).
Verdere informatie: Bert Altena, 023 5366526, bertalte@xs4all.nl