De tekenaar en schilder Melle (1908-1976) wordt vaak voorgesteld als een van de weinige surrealisten die Nederland rijk is, maar zelf noemde hij zich een visionair schilder. Zijn werk heeft niets van het afstandelijke van de surrealisten. Wel stelt ook Melle ons voor raadsels. Zijn visioenen, verwijzingen naar zijn jeugd in de Amsterdamse armeluisbuurt Wittenburg, ondergaande schepen, talloze dieren en minutieus getekende of geschilderde planten, fallussen en vagina’s: wat zeggen die, ook afgezet tegen de tijd waarin hij leefde?
In deze tentoonstelling gaat het primair om de vraag hoezeer het anarchistisch engagement uit zijn jeugd het latere werk van Melle heeft beïnvloed. Klinkt daarin nog iets door van de radicale standpunten die hij voor 1940 innam? De vader van Melle was een fervent aanhanger van de sociaal-anarchist Ferdinand Domela Nieuwenhuis. Anarchistische ideeën kregen Melle en zijn beide zusters met de paplepel ingegoten. In hun puberteit werden die ideeën verder gevormd door de anarchistische jongerengroep rond het blad De Moker. De tekeningen die Melle voor dit blad maakte, zijn amper bestudeerd. Dat geldt ook voor de talloze politieke tekeningen die hij in de jaren dertig maakte.
Antikolonialisme, antifascisme, pacifisme en liefde voor de natuur kenmerken zijn werk van 1926 tot 1940, maar zijn nadien zeker niet verdwenen. De tentoonstelling geeft een gelaagd beeld van het werk van de kunstenaar en laat met name zien hoe in het naoorlogse werk van Melle diens vooroorlogse engagement een gedaantewisseling heeft ondergaan, maar nog steeds aanwezig is. Daartoe wordt een greep gedaan uit zijn grote en gevarieerde oeuvre: tekeningen, grafiek, aquarellen, schilderijen en borduurwerken. Melle zelf heeft de samenstellers op het spoor gezet door uitspraken zoals, ‘Mijn werk zal wel een grote aanklacht zijn, die op verdekt opgestelde romantische manier wordt voorgedragen.’
Het programma ziet er als volgt uit:
13.00 rondleiding door het Domela Nieuwenhuis-Museum door Bert Altena
14.30 Ontvangst en welkom door Linda Trip, directeur
14.40 Welkom door Johan Frieswijk, voorzitter FDN-fonds
14.45 Inleiding op Melle door Koos Levy, kunsthistorica en biografe van Melle
15.05 Inleiding op de tentoonstelling door Bert Altena, namens de tentoonstellingscommissie
15.35 Presentatie catalogus
Aansluitend bezichtigen tentoonstelling
