Afgelopen zondag 15 november vond in het Museum de jaarlijkse Ferdinand Domela Nieuwenhuis-lezing plaats, waarbij eveneens de FDN-penning werd uitgereikt. Na een rondleiding voor belangstellenden door het museum en een uitgebreide lezing van Jan Donkers over Provo en verschillende wijzen waarop deze beweging in de annalen is terechtgekomen werden we weer met twee benen in het hier en nu gezet: Actie tegen de bouw van een nieuwe vluchtelingengevangenis in Zeist. De Anarchistische Anti-deportatie Groep Utrecht (AAGU) is sinds het bekend worden van de bouw van deze gevangenis bezig dit project op allerlei manieren tegen te houden en aandacht te vragen voor deze kwestie. De groep is reeds jaren actief in de strijd tegen het Nederlandse vluchtelingenbeleid, tegen het opsluiten en terugsturen van vluchtelingen. Ze doet dit met lawaaidemonstraties, bezettingen, kladacties, et cetera. De groep is er van overtuigd dat natie-staten een solidaire wereld tegenwerken en dat er geen grenzen zouden moeten zijn.
Het bestuur van het Ferdinand Domela Nieuwenhuis Fonds wilde AAGU graag in het zonnetje zetten en steunen middels een financiële bijdrage die verbonden is aan de penning.
Lees hieronder het ‘Juryrapport 2015’.
Juryrapport Ferdinand Domela Nieuwenhuis-penning 2015
Anarchisten beschouwen de wereld als hun vaderland. Zij kunnen gehecht zijn aan de plek waar ze geboren en opgegroeid zijn, maar nationalisme veroordelen zij. Ferdinand Domela Nieuwenhuis schreef eens, “mijn moeder was een Engelse, mijn vader had Deense wortels en mijn grootmoeder was Duitse. Ik groeide in Nederland op. Waar is mijn vaderland?” en hij was en is niet de enige Nederlander in wiens betrekkelijk recente familiegeschiedenis migratie tussen verschillende landen en culturen een rol speelt. Vaderland en vaderlands gevoel zijn constructies net zoals de staat als territoriaal geheel of als machtsstructuur dat is. Wie zo tegen vaderland, staat en wereld aankijkt, zal migratie niet snel een probleem vinden.
Migratie is van alle tijden en kent vele oorzaken en redenen, maar niemand verhuist puur om de lol. De Nederlanders die zich elders vestigden in de hoop op een betere toekomst, waren niet beter of slechter dan migranten die zich nu om dezelfde reden in Nederland melden. De Belgen die in de Eerste Wereldoorlog hun land ontvluchtten om aan bombardementen te ontkomen, hadden niet meer recht op steun dan inwoners uit het Midden-Oosten nu. Migratiestromen worden een probleem door de houding van staten, die hulpzoekenden het liefst terugsturen naar de landen waaruit ze gevlucht zijn. Het is een vreemde zaak: de Nederlandse staat helpt bij bombardementen in Irak, maar geeft geen thuis wanneer Irakezen hier om hulp vragen.
De opvang van asielzoekers leidt momenteel tot verhitte debatten en demonstraties. Xenofobe vooroordelen en regelrecht racisme krijgen de wind in de zeilen door rechtse populisten en angstige establishment politici. Gelukkig gaan ook stemmen op die pleiten voor een humane opvang en een houding die asielzoekers perspectief biedt, maar humaniteit alleen is onvoldoende om de huidige problematiek diametraal onder ogen te zien. Zolang ongelijkheid de wereldsamenleving kenmerkt en staten op allerlei manieren hun best doen die ongelijkheid in stand te houden, zolang zullen er asielzoekers blijven en kunnen Nederlanders hun ogen niet sluiten voor het feit dat hun relatieve luxe zijn eigen kosten heeft. Een werkelijke wereldsamenleving is een solidaire samenleving.
Allerlei bewegingen proberen het lot van asielzoekers te verzachten en dat is te prijzen, er is echter één beweging die al jaren de zaak van een kosmopolitisch en anarchistisch standpunt benadert en zich zodoende diametraal tegenover de tot nog toe gevolgde staatspolitiek opstelt: de Anarchistische Anti-deportatie Groep Utrecht. Deze ageert op allerlei geweldloze manieren al jaren tegen de gevangenzetting en gedwongen terugzending van asielzoekers. Bekend zijn acties tegen kamp Zeist, waar mensen zonder verblijfsvergunning zonder proces voor onbepaalde tijd zitten opgesloten of tegen het bouwbedrijf De Vries &Verburg, dat daar nieuwe onderkomens bouwt. In het verleden heeft AAGU ook actie gevoerd bij het opleidingscentrum voor de IND. Achtergrond van de activiteiten van AAGU is de overtuiging dat natiestaten een solidaire wereld tegenwerken en dat alle grenzen open moeten zijn. Op dit moment zijn dergelijke actie en inspiratie meer dan ooit vereist en het is om die reden dat het Ferdinand Domela Nieuwenhuis-Fonds de Domela Nieuwenhuis-penning aan AAGU uitreikt.
Heerenveen, 15 november 2015